Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις δικαστικών υποθέσεων που χρειάζεται να παραβρεθεί σε αστικά συνήθως δικαστήρια ένα ανήλικο άτομο (μικρότερο των 18 ετών, άρθρο 127 Αστικού Κώδικα).
Εφόσον ο ανήλικος είναι ανίκανος να παρίσταται στο δικαστήριο (θέματα επιμέλειας και διατροφής τέκνου, διοήκηση περιουσίας ανηλίκου, διαχείριση κληρονομιάς κτλ) δύναται να εκπροσωπηθεί από τον νόμιμο αντιπρόσωπό του. Συγκεκριμένα, ο ανήλικος δύναται να εκπροσωπηθεί από τα κατωτέρω πρόσωπα:
- Από τους γονείς του (είτε φυσικούς είτε θετούς), οι οποίοι ασκούν τη γονική μέριμνα (στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται και η εκπροσώπηση του ανηλίκου τέκνου) από κοινού. Στην περίπτωση, ωστόσο, που η άσκηση της επιμέλειας του τέκνου έχει ανατεθεί στον ένα μόνο γονέα γιατί αυτή έχει αφαιρεθεί από τον άλλο (ως απόρροια τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, σε περίπτωση θανάτου, αφάνειας, διαζυγίου κλπ) είτε γιατί ο γονέας αδυνατεί να την ασκήσει για πραγματικούς ή νομικούς λόγους, τότε την εξουσία εκπροσώπησης του ανηλίκου τέκνου έχει ο άλλος γονέας.
- Από τον επίτροπο. Σε περίπτωση που η άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου έχει ανατεθεί δικαστικά σε επίτροπο αυτός στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του έχει τη δικαιοδοσία να τον εκπροσωπεί δικαστικά σε κάθε δικαστικό αγώνα που αφορά στο πρόσωπο ή στην περιουσία του. Η ίδια εξουσία εκπροσώπησης ισχύει και στην περίπτωση που θέση επιτρόπου έχει όχι φυσικό πρόσωπο αλλά ίδρυμα, σωματείο ή αρμόδια κοινωνική υπηρεσία.
- Από τον προσωρινό επίτροπο, ο οποίος εφόσον και για το διάστημα που θα οριστεί να τελέσει τα καθήκοντά του εκπροσωπεί τον ανήλικο κατά τη διάρκεια του δικαστικού αγώνα.
- Τον ανήλικο δύναται να εκπροσωπήσει δικαστικά και ο ειδικός επίτροπος, ο οποίος δύναται να ενεργεί παράλληλα με τους γονείς και τον επίτροπο και διορίζεται για τους ρητά αναφερόμενους λόγους που προβλέπονται στο νόμο.
Σε περιπτώσεις παράβασης από ανήλικο είναι χρήσιμη η άμεση επικοινωνία με δικηγόρο για να δοθούν σαφείς οδηγίες και κατευθύνσεις στους εκπροσώπους του γονείς ή κηδεμόνες γενικότερα.
