Στην σημερινή κοινωνία, η οποία χαρακτηρίζεται όχι αδίκως ως κοινωνία της πληροφορίας δεσπόζοντα ρόλο καταλαμβάνουν οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες και κυρίως οι υπηρεσίες μέσω του διαδικτύου. Οι πάροχοι αυτών των υπηρεσιών μας τροφοδοτούν καθημερινά με αναρίθμητα διαδικτυακά συστήματα, υπηρεσίες αποθήκευσης δεδομένων, πλατφόρμες κοινωνικής ή επαγγελματικής δικτύωσης κ.α. μέσα από τα οποία διακινείται και ανταλλάσσεται καθημερινά άλλοτε εν αγνοία μας και άλλοτε με πλήρη δική μας επίγνωση τεράστιος όγκος δεδομένων και προσωπικών στοιχείων.
Οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν αναμφισβήτητα την τεχνολογία με την μεγαλύτερη επίπτωση στα προσωπικά δεδομένα. Πρόκειται για υπηρεσίες εύκολες στη χρήση με ελκυστικό σχεδιασμό (design) και αναρίθμητες εφαρμογές, που χρησιμοποιούνται από δισεκατομμύρια χρήστες και επιτρέπουν την αυτόβουλη παραχώρηση ακόμα και ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων δημιουργώντας νομικά ζητήματα ως προς τις έννοιες του παρόχου, του απλού χρήστη, του φορέα προστασίας και του ελεγκτή των προσωπικών δεδομένων. Οι υπηρεσίες και οι εφαρμογές που περιέχουν δύνανται να είναι σε μεγάλο βαθμό εθιστικές για τον απλό χρήστη ο οποίος πολλές φορές καθιστά κοινόχρηστο πλήθος προσωπικών του αρχείων, χωρίς τη χρονική εκείνη στιγμή να έχει συναίσθηση του όγκου και της σημασίας των προσωπικών δεδομένων που δημοσιοποιεί.
Αναρίθμητος αριθμός προσωπικών δεδομένων λοιπόν παρέχεται, συλλέγεται, διαμοιράζεται, αποθηκεύεται και καθίσταται αντικείμενο ποικίλων μορφών επεξεργασίας με τη βοήθεια των διαδικτυακών υπηρεσιών μέσα από την πλατφόρμα του κυβερνοχώρου. Μάλιστα όσο περισσότερο τα δεδομένα κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο τόσο περισσότερο αυξάνεται η ποιοτική τους αξία, αφού αυτά δύνανται να τυγχάνουν αντικείμενο επεξεργασίας και αφορμή για την εξαγωγή ποικίλων συμπερασμάτων. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας η αξία και η σημασία των πληροφοριών που περιέχουν αυξάνεται σημαντικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επιχειρήσεις παρούσες και μέλλουσες εξαρτώνται όλο και περισσότερο από το σύνολο των πληροφοριών που διακινούνται στο διαδίκτυο για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους, οι οποίες εκτείνονται από την αύξηση των πωλήσεων των προιόντων και την ποιοτική αναβάθμιση των υπηρεσιών τους έως την στελέχωσή τους με ικανό προσωπικό και αποτελεσματικό εργατικό δυναμικό. Βαρύνουσα σημασία δεν έχει πια το επιχειρηματικό ένστκτο, η στάθμιση του επιχειρηματικού κινδύνου και η ανάλυση της αγοράς, αλλά η ανάλυση δεδομένων και πληροφοριών που συλλέγονται από όλους εμάς.
Ο πολύπλευρος χαρακτήρας των αναγκών και οι αυξημένες ανάγκες για επικοινωνία του χρήστη οδήγει τις άνω υπηρεσίες να γίνουν όλο και πιο εξειδικευμένες και προσωπικές και μάλιστα σε πολύ χαμηλές τιμές ή ακόμα και δωρεάν. Ο όγκος των άνω δεδομένων τα διαδικτυακά ίχνη που αφήνει ο καθένας από εμάς μέσα από την καθημερινή χρήση των ψηφιακών εφαρμογών μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμα δεδομένα στα χέρια κάθε παρόχου των άνω υπηρεσιών.
Με κατηγοριοποίηση και μελέτη δύναται να αναλυθεί για παράγειγμα η καταναλωτική μας συμπεριφορά που κατά συνέπεια οδηγεί στην ομαδοποίησή μας ως καταναλωτή και στη διαμόρφωση της αγοραστικής μας συνήθειας.
Επιπλέον είναι δυνατή η ανάλυση της προσωπικής συμπεριφοράς του χρήστη και η σκιαγράφηση της προσωπικότητάς του μέσω της παρέμβασης στο λογισμικό που χρησιμοποιεί, στα αρχεία που καθιστά κοινόχρηστα μεταξύ των χρηστών. Με τον τρόπο αυτό, ωστόσο, τίθεται η ίδια η σφαίρα της προστασίας της επικοινωνίας του υπό αμφισβήτηση.
Τελικά πόσο προστατευμένα είναι τα προσωπικά μας δεδομένα κατά την πλοήγησή μας στον κυβερνοχώρο; Ποιο είναι το δικό μας μερίδιο ευθύνης και ως προς ποιο βαθμό τίθεται σε κίνδυνο τα ευαίσθητα προσωπικά μας δεδομένα που αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της προσωπικότητάς μας και της εν γένει ιδιοσυγκρασίας μας;
Το δίλημμα προστασίας της προσωπικότητας ή ανάγκη για ανάπτυξη έρχεται να επιλύσει το νέο σχέδιο κανονισμού και οδηγίας που προωθείται το τελευταίο διάστημα στην Ευρωπαική Ένωση.
